definicja funkcji

Funkcją $f$ ze zbioru $X$ w zbiór $Y$ ($f: X \rightarrow Y$) nazywamy przyporządkowanie każdemu elementowi ze zbioru $X$ dokładnie jednego elementu zbioru $Y$.

definicja argumentu funkcji

Argumenty funkcji są to elementy dziedziny $x \in X$

definicja wartości funkcji

Wartości funkcji są to elementy zbioru $Y$ (zbiór wartości funkcji), które zostały przyporządkowane argumentom $y \in Y$

definicja miejsca zerowego

Miejscem zerowym funkcji $f: X \rightarrow Y$ nazywamy taki argument, dla którego $f(x) = 0$ (czyli gdy $y=0$). Argument dla którego funkcja przyjmuje wartość $0$. Jest to punkt przecięcia osi $X$.

Przykład 1.

Studencki Tip od Nati

Funkcje z reguły oznaczamy małymi literami np. $f$, $g$, $h$.

definicja funkcji liniowej

Funkcję liniową określamy wzorem :

$y=ax+b$

$a$ to współczynnik kierunkowy prostej

$b$ to wyraz wolny (punkt przecięcia funkcji z osią $OY$)

  • $a>0$ funkcja jest rosnąca
  • $a<0$ funkcja jest malejąca
  • $a=0$ funkcja jest stała

Wzór na miejsce zerowe

$x_0=-\frac{b}{a}$

Przykład 1. Jak wygląda funkcja liniowa?

$x_0=-\frac{b}{a}=-\frac{4}{2}=-2$

definicja funkcji kwadratowej

Funkcję kwadratową inaczej nazywana trójmianem kwadratowym określamy wzorem :

$y=ax^2+bx+c$

$a$, $b$, $c$ to współczynniki liczbowe

$a \neq 0$

  • $a>0$ ramiona paraboli skierowane do góry
  • $a<0$ ramiona paraboli skierowane do dołu

Przykład 1. Jak wygląda funkcja kwadratowa?

matura

postacie funkcji kwadratowej

1

postać ogólna

$y=ax^2+bx+c$

c to punkt przecięcia z osią $OY$

2

postać kanoniczna

$y=a(x-p)^2+q$

p i q to współrzędne wierzchołka $W=(p,q)$

Z postaci kanonicznej przechodzimy do funkcji ogólnej przez wymnożenie nawiasów:

3

postać iloczynowa

$y=a(x-x_1)(x-x_2)$

$x_1$ oraz $x_2$ to miejsca zerowe funkcji

Jeśli funkcja kwadratowa nie ma miejsc zerowych to postać iloczynowa nie istnieje

z postaci iloczynowej przechodzimy do funkcji ogólnej przez wymnożenie nawiasów:

Wzory i własności

nazwa

wzór

Przykład

Created with Fabric.js 5.2.4

wyróżnik trójmianu kwadratowego

$$\Delta=b^2-4ac$$

$ \Delta=5^2-4\cdot 4\cdot 1=9 $​

Created with Fabric.js 5.2.4

miejsca zerowe

$$ x_1=\frac{-b-\sqrt{\Delta}}{2a}$$ $$x_2=\frac{-b+\sqrt{\Delta}}{2a} $$

$$ x_1=\frac{-5-\sqrt{9}}{2\cdot 4}=\frac{-8}{8}=-1$$ $$x_2=\frac{-5+\sqrt{9}}{2\cdot 4}=\frac{-2}{8}=-\frac{1}{4}$$​

Created with Fabric.js 5.2.4

wierzchołek

$$W=(p,q)=(\frac{-b}{2a},\frac{-\Delta}{4a})$$

$W=(\frac{-5}{2\cdot 4},\frac{-9}{4\cdot 4})=(\frac{-5}{8},\frac{-9}{16})$​

Created with Fabric.js 5.2.4

postać ogólna funkcji

$$y=ax^2+bx+c$$

$$y=4x^2+5x+1$$​

Created with Fabric.js 5.2.4

postać kanoniczna funkcji

$$y=a(x-p)^2+q$$

$$y=4(x-\frac{5}{8})^2-\frac{9}{16}$$​

Created with Fabric.js 5.2.4

postać iloczynowa funkcji

$$y=a(x-x_1)(x-x_2)$$

$$y=4(x+1)(x+\frac{1}{4})$$​

hiperbola

funkcja logarytmiczna

funkcja wykładnicza